ALLES > A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - R - S - T - V - W - X - Z

VITAMINE B12

(25-03-2014)

WAT is VITAMINE B12

Vitamine B12 (cobalamine) is een wateroplosbare vitamine.

• Actieve opname van vitamine B12 gebeurt in de darm via specifieke receptoren. Deze receptoren binden alleen vitamine B12, wanneer dat eerst is gebonden aan intrinsieke factor. Dit is een stof die door de maagwand afgescheiden wordt.
• Passieve opname van vitamine B12 gebeurt door diffusie zonder de tussenkomst van intrinsic factor. Deze opname vindt plaats over de gehele lengte van het maag-darmkanaal. Gemiddeld wordt 1% van oraal toegediend vitamine B12 opgenomen via diffusie.

WERKING van VITAMINE B12

• Vorming van rode bloedcellen
• Goede werking van het zenuwstelsel
• Essentiële factor voor de groei.
• Betrokken bij de stofwisseling van foliumzuur.

RISICOGROEPEN VOOR TEKORT aan VITAMINE B12

• Veganisten en in mindere mate vegetariërs als die eveneens geen melkproducten gebruiken.
• Personen met een maagaandoening
• Mensen met een aandoening aan de dunne darm
• Zwangere vrouwen die vegetarisch of veganistisch eten, lopen een hoog risico op een tekort vanwege de toegenomen behoefte.
• Oudere mensen. De vitamine B12-absorptie is complex en verminderd met ouder worden. Een vitamine B12-tekort komt voor bij 5% van de ouderen tussen 65-74 jaar en bij 10% van de 75-plussers.

OORZAAK TEKORT aan VITAMINE B12

• Verstoorde opname: is de meest frequente oorzaak. . Voor de opname van Vitamine B12 moet Vitamine B12 gekoppeld worden aan intrinsic factor. Bij sommige maagaandoeningen er geen voldoende afscheiding van intrinsic factor door de maag en vandaar onvoldoende opname van Vitamine B 12 in het laatste deel van de dunne darm.
  • zoals atrofie van het maagslijmvlies,
  • bariatrische heelkunde met maagverkleining
  • totale of partiële gastrectomie (wegname maag)
  • Het lichaam kan ook antistoffen tegen intrinsieke factor maken waardoor de opname door het lichaam wordt geremd (auto-immuun gastritis).
• Dunne darm pathologie: dunnedarmresectie, ziekte van Crohn, inflammatoire dunne darm ziekten.
• Pancreasinsufficiëntie
• Medicatie: metformine, protonpomp inhibitoren (maagzuur remmers), colchicine, cholestyramine
• Voeding: Strikte vegetariërs

SYMPTOMEN TEKORT aan VITAMINE B12

• Bloedarmoede: tekort aan vitamine B12 kan een vorm van bloedarmoede veroorzaken (pernicieuze anemie) waarbij er te weinig, maar wel te grote, rode bloedcellen aanwezig zijn. Van alle patiënten met een vitamine B12-deficiëntie heeft 20-25% geen anemie.
• Schade aan het zenuwstelsel: polyneuropathie (verminderde vibratiezin en proprioceptie ter hoogte van de onderste ledematen), ataxie. Het is belangrijk om bij patiënten met neurologische uitval aan een vitamine B12-deficiëntie te denken, zelfs als er geen anemie aanwezig is. Vroege opsporing is belangrijk. Neurologische verschijnselen zijn in de helft van de gevallen reversibel, vooral bij snelle interventie.
• Psychiatrische stoornissen zoals paranoïde psychotische reacties, depressie, geweld, irritatie, desoriëntatie, auditieve hallucinaties en delirium bij ouderen. Deze afwijkingen kunnen voorkomen vooraleer er tekenen optreden van anemie of voor er sprake is van neurologische afwijkingen.

DIAGNOSE VITAMINE B12 TEKORT

Met een bloedonderzoek kan het Vitamine B gehalte bepaald worden. Normaal waarden tussen 90-660 ng/L.

BEHANDELING VITAMINE B12 TEKORT

• Oorzaak uitschakelen: maagzuurremmers stoppen, colchicine stoppen, niet vegetarisch eten. Vooral opletten bij diabetici met metformine gebruik.
• IM inspuitingen met vitamine B12. Gedurende 5 weken 2 injecties per week. Daarna 1 x per maand.
• Hoog gedoseerde vitamine B12 preparaten per os. Vitamine B12 uit voedingssupplementen is ook beter biologisch beschikbaar omdat het niet van voedingseiwit hoeft te worden losgemaakt.

VOEDING

• De dagelijkse behoefte is ongeveer 5 μg. Het lichaam bevat een reserve van 2-5 mg, waarvan de helft opgeslagen is in de lever
• Onze dagelijkse voeding bevat meer vitamine B12 dan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Met een normaal westers dieet is de vitamine B12-intake 5-7 μg per dag.
• Vitamine B12 bevindt zich uitsluitend dierlijke producten zoals melk, melkproducten, vlees, vleeswaren, vis en eieren. Vitamine B12 wordt grotendeels opgeslagen in de lever, ook bij dieren. Lever is daarom een goede bron van vitamine B12.
• Vitamine B12 (cobalamine, gehalte in microgram/mcg)

1 glas halfvolle melk (150 ml)	0,6
1 schaaltje yoghurt (200 ml)	0,9
1 stukje rundvlees (gaar, 75 gram)	2,5
1 stukje varkensvlees (gaar, 75 gram)	0,8
1 stukje kabeljauw (gaar, 100 gram)	2,0
1 ei (50 gram)	0,6

Tips voor bereiden, bewaren en/of eten. Vitamine B12 is oplosbaar in water en redelijk stabiel bij verhitten. Gekookte melk , maar: ook een goed doorbakken stukje vlees bevatten nog voldoende vitamine B12.

---

---